ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
«Εάν η Ελλάδα αποφασίσει να “παντρευτεί” τον θαλάσσιο τουρισμό δεν χρειάζεται κανείς να πάει κάπου αλλού»
γράφει ο Κώστας Ντελέζος *
«Εάν η Ελλάδα αποφασίσει να “παντρευτεί” τον θαλάσσιο τουρισμό δεν χρειάζεται κανείς να πάει κάπου αλλού»
Στις μεγάλες προοπτικές που έχει ο θαλάσσιος τουρισμός στην Ελλάδα, με αιχμή του δόρατος τις μαρίνες, αναφέρθηκαν αρκετοί από τους ξένους ομιλητές που πήραν μέρος στο Παγκόσμιο Συνέδριο Μαρινών, το οποίο διοργανώθηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα από το Διεθνές Συμβούλιο Ενώσεων Ναυτικής Βιομηχανίας (ICOMIA) και την Ένωση Μαρινών Ελλάδος.
Όπως τονίστηκε αρκετές φορές στη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, «εάν η Ελλάδα αποφασίσει να “παντρευτεί” τον θαλάσσιο τουρισμό δεν χρειάζεται κανείς να πάει κάπου αλλού».
Στις ανάγκες προσαρμογής στα νέα δεδομένα άλλωστε, ώστε να προσελκύσει η χώρα επενδύσεις στις μαρίνες και στα τουριστικά σκάφη, αναφέρθηκαν ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Φώτης Κουβέλης και η υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά, ενώ ο τέως πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Γιάννης Πλακιωτάκης, θεωρεί ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, ώστε να προσελκύσει η χώρα επενδύσεις στις μαρίνες αλλά και στα σκάφη αναψυχής.
Στη διάρκεια του συνεδρίου επισημάνθηκε και η σπουδαιότητα του ρόλου που διαδραματίζουν οι τουριστικοί λιμένες στην οικονομική ανάπτυξη της οικονομίας, ενώ αναλύθηκε και η πορεία του κλάδου ανά περιοχή σε παγκόσμιο επίπεδο, με τη Μεσόγειο να είναι στην κορυφή της ζήτησης και τη Νοτιοανατολική Ασία να αυξάνει τη δυναμική της.
Ακόμα, παρουσιάστηκαν οι νέες τάσεις για την ενεργειακή απόδοση μαρινών και τουριστικών σκαφών, με την ηλεκτρική ενέργεια να έχει -όπως ειπώθηκε- τα πρωτεία, ενώ επισημάνθηκε ότι η επόμενη ημέρα για τα σκάφη αναψυχής και τις μαρίνες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την οικονομία διαμοιρασμού.
Οι εργασίες
Στις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αλλά και του θαλάσσιου τουρισμού αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Ένωσης Μαρινών Ελλάδος, CMM, Σταύρος Κατσικάδης, ανοίγοντας τις εργασίες του Παγκοσμίου Συνεδρίου Μαρινών.
Για κάθε 1 ευρώ που αποδίδουν τα σκάφη στις μαρίνες, επιπλέον 5 ευρώ δαπανών κατευθύνονται σε υποστηρικτικές δραστηριότητες, τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Κατσικάδης. Παράλληλα, σημείωσε ότι για κάθε 100 σκάφη δημιουργούνται 4 θέσεις εργασίας στη μαρίνα και 40 θέσεις σε άλλες επιχειρήσεις. Επίσης, αναφέρθηκε και στην ανάγκη να υπάρξει ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για τον κλάδο που δεν θα εμποδίζει την αναβάθμιση των μαρινών.
Τα μεγέθη της παγκόσμιας βιομηχανίας μαρινών παρουσίασε ο πρόεδρος της ICOMIA, κ. Andrea Razeto. Το ICOMIA Marinas Group διαθέτ ει στους κόλπους του 100.000 εταιρείες με 1 εκατ. εργαζόμενους, τόνισε χαρακτηριστικά. Ανέφερε ακόμα, ότι στόχος της ICOMIA «είναι να προσθέσει γνώσεις στις επιχειρήσεις, ώστε να βελτιώσουν τις υποδομές τους και να δημιουργήσουν συνέργειες, ενώ παράλληλα θα καταβάλλει προσπάθειες για να να κινητοποιηθούν οι κυβερνήσεις».
Στις δυνατότητες ανάπτυξης της βιομηχανίας μαρινών στην Ελλάδα, αναφέρθηκε ο Martinho Fortunato CMM, πρόεδρος του ICOMIA Marinas Group: «Η Ελλάδα διαθέτει μεγάλο αριθμό αγκυροβολίων, περίπου 60. Επίσης, η παραγωγή νέων σκαφών, κυρίως μικρών, ανέκαμψε κατά 11% στη χώρα το 2017», σημείωσε μιλώντας για την Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά τις μαρίνες στην Ευρώπη, ο κ. Fortunato υπογράμμισε ότι αντιπροσωπεύουν το 33% της θαλάσσιας οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πολιτεία
Τη θέση του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για προσέλκυση επενδύσεων, επανέλαβε ο υπουργός Φώτης Κουβέλης απευθύνοντας χαιρετισμό στο συνέδριο: «Για την Ελλάδα ο τουρισμός είναι μεγάλο μέρος της οικονομίας. Και μεγάλο μέρος του τουρισμού είναι ο θαλάσσιος τουρισμός και τα σκάφη αναψυχής, που αποτελούν κρίσιμο πόλο ανάπτυξης, καθώς γύρω από τον κλάδο αναπτύσσονται επιμέρους δραστηριότητες που δημιουργούν θέσεις εργασίας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Ένας από τους βασικούς άξονες ανάπτυξης του θαλάσσιου τουρισμού, όπως υπογράμμισε, είναι η ενθάρρυνση των νέων επενδύσεων σε νέες υποδομές μαρινών. Προανήγγειλε την κατάθεση νομοσχεδίου κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου 2018, το οποίο θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τις παραχωρήσεις μαρινών.
Στη σημασία του τουρισμού για την ανάπτυξη της χώρας στάθηκε και η υπουργός Τουρισμού, Έλενα Κουντουρά. «Το 2018 θα σπάσουμε και πάλι ρεκόρ προσέλευσης, ενώ θα αυξήσουμε κατά 15% τα έσοδα, διευρύνοντας την τουριστική περίοδο», ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Κουντουρά.
Όσον αφορά ειδικά τις μαρίνες, η υπουργός Τουρισμού επεσήμανε ότι ο στόχος που έχει τεθεί είναι να δημοσιευτούν Προεδρικά Διατάγματα που θα διευκολύνουν την περαιτέρω ανάπτυξη των μαρινών, θα μειώσουν τη γραφειοκρατία και θα καταστήσουν ευκολότερη την έκδοση αδειών.
Τόνισε επίσης, ότι ένας ακόμα στόχος είναι η ανάπτυξη των μικρομεσαίων μαρινών σε όλη την Ελλάδα με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση των μαρινών, σημείωσε ότι το ΤΑΙΠΕΔ έχει κινήσει διαδικασίες που αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του έτους.
Η Νέα Δημοκρατία
Σειρά προτάσεων για την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού στην Ελλάδα, κατέθεσε ο τέως πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Γιάννης Πλακιωτάκης.
Αφού επικαλέστηκε μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ που δείχνει ότι η συνεισφορά του yachting στην ελληνική οικονομία είναι κατά 33% υψηλότερη από αυτήν της κρουαζιέρας, χαρακτήρισε αρνητική εξέλιξη την επιβολή του τέλους στα σκάφη αναψυχής και την αύξηση του ΦΠΑ στις υπηρεσίες των μαρινών. «Ο τομέας, αν τύχει της ανάλογης στήριξης, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας», τόνισε ο κ. Πλακιωτάκης.
Τέλος, ζήτησε να εκπονηθεί εθνικό master plan για την κατασκευή μαρινών, να περάσουν στο υπουργείο Ναυτιλίας όλες οι αρμοδιότητες για τις μαρίνες, να εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο, να υιοθετηθούν διεθνείς πρακτικές από την Ιταλία και τη Γαλλία. Τέλος, ζήτησε να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της υπερφορολόγησης, των υψηλών ασφαλιστικών εισφορών και της χρέωσης ΕΝΦΙΑ σε μισθωτές.
Η Περιφέρεια Αττικής
Στις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η Περιφέρεια Αττικής για την «μπλε οικονομία» εστίασε στον χαιρετισμό της η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου. «Στην περιφέρεια έχουμε προχωρήσει στο πλαίσιο της έξυπνης εξειδίκευσης στον ναυτιλιακό τομέα, καθώς και στην πολιτική της “blue economy”», ανέφερε, ενώ πρόσθεσε ότι «η Αττική είναι μια από τις πρώτες περιφέρειες στην ΕΕ σε αυτό το ζήτημα και σε δύο μήνες θα εγκαινιάσουμε το πρώτο στην Περιφέρεια maritime hub, προϋπολογισμού 1 εκατ. ευρώ».
Το Ναυτικό Επιμελητήριο
Να αρθούν τα εμπόδια που δεν επιτρέπουν την πλήρη ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού στη χώρα, ζήτησε ο πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Γιώργος Πατέρας. Ως παράδειγμα ανέφερε τα σκάφη αναψυχής μήκους 30 με 40 μέτρα, τομέας ο οποίος -όπως είπε- παρουσιάζει μια σταθερότητα αυτήν την περίοδο στην Ελλάδα μετά από πολλά χρόνια. «Το ΝΕΕ προσβλέπει στη δημιουργία όλων των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη των μαρινών», ανέφερε ο κ. Πατέρας. Επιχειρηματολογώντας υπέρ της προσέλκυσης σκαφών και ανάπτυξης των μαρινών, δήλωσε ότι ένα μέσο σκάφος έχει δαπάνες 320.000 ευρώ ετησίως και τα περισσότερα από αυτά παραμένουν στην Ελλάδα.
Ναυτική Τεχνολογία
Στην αρχαία ναυτική τεχνολογία αναφέρθηκε ο καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών του Τορίνο (Ιταλία) και πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Θεοδόσης Τάσιος. Ο καθηγητής ανέφερε μεταξύ άλλων ότι οι πρώτοι Έλληνες που αποίκησαν την Κύμη της Κάτω Ιταλίας είχαν 30 μέτρα πλοία, πολύ προηγμένα σε τεχνολογία. Σημείωσε επίσης ότι τα αρχαία χρόνια κατασκευαζόταν πρώτα το κύτος ενός πλοίου και μετά τα πλευρά, το αντίθετο απ’ ό,τι γίνεται σήμερα.
Οι μαρίνες παγκοσμίως
Η βιομηχανία μαρινών είναι πολύ ανεπτυγμένη στη Βόρεια Αμερική, σύμφωνα με τον Gary Groenewold, CMM, αντιπρόεδρο Νότιας Περιοχής, WESTREC Marinas. Ενδεικτικά, ο κ. Groenewold αναφέρθηκε στο Μεξικό, μια χώρα με σημαντικές δυνατότητες – 127 εκατ. κατοίκους και 43.000 καταγεγραμμένα πλοία, με μαρίνες που προσελκύουν επιβάτες από τη δυτική ακτή των ΗΠΑ. Ο κ. Groenewold αναφέρθηκε επίσης στο Escalera Nautica, ένα πρόγραμμα αναβάθμισης 22 μαρινών, καθώς και στο πρόγραμμα δημιουργίας νέων μαρινών κατά μήκος της θάλασσας, στον δρόμο του Κορτέζ. «Στο πλαίσιο του προγράμματος, πολλές μαρίνες έχουν αγοραστεί από ιδιώτες που έχουν αναπτύξει ολόκληρα τουριστικά συμπλέγματα», υπογράμμισε.
Στις εισοδηματικές διαφορές που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προσέλκυση των κατοίκων μιας χώρας στον θαλάσσιο τουρισμό αναφέρθηκε o Klaus Peters, συντονιστής του Marinas Group of ACOBAR (Brazi lian Marine Manufacturers and Trade Association). Όπως είπε, η διαφορά του μέσου κατά κεφαλήν εισοδήματος μεταξύ ΗΠΑ και Βραζιλίας φθάνει στα 45.000 δολ., ποσό με το οποίο κάποιος μπορεί να αγοράσει σκάφος στη Βραζιλία.
Ο κ. Peters επίσης ανέλυσε τα αποτελέσματα μιας έρευνας που έγινε στη Βραζιλία, η οποία έδειξε ότι μία μαρίνα δημιουργεί συνολικά 780 θεσεις εργασίας και έσοδα 12,5 εκατ. δολ. ετησίως. Απηύθυνε και πρόσκληση στους φορείς στην Ελλάδα να κάνουν μια ανάλογη έρευνα, ώστε να αποδείξουν ότι οι μαρίνες είναι ένας κλάδος που μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις.
Στις εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Ασία, η οποία αναμένεται να πρωταγωνιστήσει στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού τα επόμενα χρόνια, εστίασε κατά την παρουσίασή του ο Colin Bransgrove, διευθυντικό στέλεχος και μέλος της Ένωσης Βιομηχανιών Μαρινών Αυστραλίας. Για τη Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κόγκ, που είναι πιο ανεπτυγμένες αγορές, σημείωσε ότι υπάρχει ισχυρή ζήτηση αλλά και πολύ υψηλές τιμές για την απόκτηση γης ώστε να αναπτυχθεί μια μαρίνα.
Για άλλη μεγάλη χώρα της Ασίας, την Ινδία μίλησε ο Aashim Mongia, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της West Coast Marine Yacht Services Ινδίας. Αφού εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι τα προηγούμενα χρόνια οι κυβερνήσεις στην Ινδία δεν είχαν υλοποιήσει προγράμματα ανάπτυξης θαλάσσιου τουρισμού, σημείωσε ότι η νέα κυβέρνηση έχει αρχίσει να υλοποιεί μια σειρά από έργα που αλλάζουν σταδιακά την εικόνα». Προς το παρόν πάντως, η Ινδία υστερεί σημαντικά, αφού με μια ακτογραμμή πάνω από 15.000 χιλιόμετρα υπάρχει μόνο μια μαρίνα.
Στην Ευρώπη
Η Μεσόγειος είναι μια από τις δημοφιλέστερες περιοχές για θαλάσσιο τουρισμό, σύμφωνα με τον Oscar Siches, CMM, εμπειρογνώμονα μαρινών, πρώην ιδρυτή και διευθυντή του Global Marina Institute της Ισπανίας. Ο κ. Siches επεσήμανε από το βήμα του συνεδρίου ότι στη Σκανδιναβία και την Ολλανδία είναι φιλικό το περιβάλλον για την ανάπτυξη των μαρινών. Για τη Γαλλία και την Ιταλία, σημείωσε ότι καταγράφεται μια αυξανόμενη πίεση από το κράτος προς τις εταιρείες εκμετάλλευσης μαρινών. Για παράδειγμα, τόνισε ότι στην Αντίμπ, στη Γαλλία, έγινε διαγωνισμός για τη μαρίνα, πήγαν 10 εταιρείες, ξόδεψαν χρήματα, χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Και ενώ στην Ισπανία, στη Μεσόγειο, υπογράμμισε ο κ. Oscar Siches, υπήρξε πισωγύρισμα, στην Ελλάδα η κατάσταση θυμίζει κινούμενη άμμο. «Μια πανέμορφη “μεσήλικας”, που έχει πάρει “διαζύγιο” κανα δυό φορές, αλλά θέλει να “ξαναπαντρευτεί” τον χώρο του yachting. Ξοδεύει πάρα πολλά για νέο “νυφικό”, αλλά στην “πόρτα της εκκλησίας” κάνει πίσω», ανέφερε χαρακτηριστικά. Αλλά η κατάσταση δεν είναι καλύτερη και στην Πορτογαλία, αφού ο κ. Siches τους χαρακτήρισε βασιλιάδες της γραφειοκρατίας.
Από την πλευρά του ο Sergey Moiseev, πρόεδρος του Russian Yachting Association, υπογράμμισε ότι είναι πολύ σημαντικός για τους Ρώσους ο θαλάσσιος τουρισμός. Η Ρωσία, ανέφερε, κάνει προσπάθειες να προαγάγει όλες τις παραμέτρους που σχετίζονται με τα σκάφη αναψυχής και ζήτησε τη βοήθεια της ICOMIA προκειμένου να προχωρήσουν ορισμένα ανοικτά ζητήματα που εκκρεμούν στη χώρα του.
Πολύ κοντά στη Μεσόγειο είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία φιλοδοξούν να αναπτύξουν τη δική τους ριβιέρα για super yachts. Η Fabiana Maccarini, Διευθύντρια Έρευνας και Ανάπτυξης, P&O Marinas και μέλος της PIANC Recreational Navigation Commission σημείωσε ότι η χώρα μπορεί να αποτελέσει ένα σημείο σύνδεσης μεταξύ Μεσογείου και Άπω Ανατολής. Τα ΗΑΕ γίνονται σημείο transit για τα super yacht -είπε- και συμπλήρωσε ότι διαθέτουν 35 μαρίνες και περίπου 6.000 σημεία πρόσδεσης.
Τέλος, ο Mustafa Kemal Saatcioglu, Σύμβουλος της Marina Solutions International Τουρκίας, επεσήμανε ότι η Μεσόγειος είναι ο καλύτερος προορισμός για yacht στον κόσμο και προσέθεσε ότι το 43% των μαρινών του κόσμου βρίσκεται στην Ευρώπη. Στάθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ανατολική Μεσόγειος, αλλά τόνισε ότι πολλοί τουρίστες επανέρχονται στην περιοχή για θαλάσσιο τουρισμό και οι χώρες θα πρέπει να δημιουργήσουν νέες υποδομές. Θεωρεί επίσης αναγκαίες συνθήκες για την ανάπτυξη του κλάδου την πολιτική σταθερότητα και την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή. Υποστήριξε, τέλος, ότι η Ανατολική Μεσόγειος διαθέτει μεγάλη δυναμική και δήλωσε βέβαιος ότι δεν θα επηρεαστεί από ενδεχόμενη κρίση στον κλάδο.
Η ηλεκτροκίνηση
Στο ενεργειακό μέλλον και στην ηλεκτρική ενέργεια αναφέρθηκε ο πρόεδρος UCINA – Ιταλική Ένωση Θαλάσσιων Βιομηχανιών και ICOMIA Marinas Group Roberto Perocchio.
Ο κ. Perocchio, παρουσίασε μια σειρά από καινοτόμους πρακτικές, με ενδεικτικό το ηλιακό καταμαράν, ένα σκάφος που καλύπτεται από ηλιακά πάνελ, τα οποία τροφοδοτούν με ενέργεια μηχανές 25 ίππων. «Θα κάνουμε χρήση αυτής της τεχνολογίας για μαζική παραγωγή στο μέλλον», σημείωσε, λέγοντας ότι οι πελάτες τους θα μπορούν να αποταμιεύουν ενέργεια και να αξιοποιούν το 60% της ισχύος που χρειάζονται από ηλιακά πάνελ.
Από την πλευρά του ο Donald Sadoway, John F. Elliott Καθηγητής Υλικών Χημείας του πανεπιστημίου MIT στις ΗΠΑ, τόνισε ότι «θέλουμε βιώσιμο ηλεκρισμό, στο πλαίσιο των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών». Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος «πρέπει να μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε την ενέργεια», προσέθεσε από το βήμα του συνεδρίου ο κ. Sadoway.
Ακόμα, έκανε αναφορά και στα επιτεύγματα της εταιρείας Ambri που χρηματοδοτήθηκε από τον Bill Gates και η οποία ανέπτυξε μπαταρία λιθίου κατά την προηγούμενη δεκαετία.
Ειδικός στην ηλεκτροπρόωση o Christian Pho Duc, αντιπρόεδρος της Sales Torqeedo στη Γερμανία, μίλησε για την εμπειρία της εταιρείας του ως κορυφαίας στην παραγωγή γεννητριών για τη βιομηχανία μαρινών. Ανέλυσε μεταξύ άλλων τις προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπος ο κλάδος, κάνοντας λόγο για την κλιματική αλλαγή.
Παρουσίασε σύγχρονες τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης σε μοντέλα αυτοκινήτων και τόνισε την ανάγκη να επενδυθούν κεφάλαια ώστε να συνδυαστεί η βιομηχανία αυτοκινήτων και η βιομηχανία σκαφών και να αναπτυχθούν συνέργειες.
Σε ορίζοντα πενταετίας οριοθετεί την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών στις μαρίνες ο Anthony Baro, διευθύνων σύμβουλος της Power Docks των HΠΑ. Απευθυνόμενος στους συνέδρους, επεσήμανε ότι η βιομηχανία μαρινών πρέπει να υιοθετήσει αλλαγές και να κάνει τη μετάβαση σε ένα μοντέλο λειτουργίας που θα εξοικονομεί κόστος, παρέχοντας στους πελάτες –μεταξύ άλλων– φθηνότερη ηλεκτροδότηση και διατηρώντας ταυτόχρονα υψηλά standards αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος.
Τέλος, έκανε αναφορά στα ηλεκτρικά υποβρύχια, στο πρώτο ηλεκτρικό ferry boat στη Νορβηγία και σε τεχνολογίες που αναβαθμίζουν τη λειτουργία των μαρινών, όπως πλωτές μαρίνες και τεχνολογίες τηλεπισκόπησης και τηλεπαρακολούθησης, ενώ παρουσίασε και κάποια νέα ειδικά συστήματα για συλλογή σκουπιδιών.
Η οικονομία του διαμοιρασμού
Τις νέες τάσεις στα σκάφη αναψυχής παρουσίασε ο Mats Eriksson, πρόεδρος της Swedish Marine Industries Federation. Όπως είπε, πλέον ο ανταγωνισμός δεν περιορίζεται μεταξύ των μαρινών αλλά και με άλλες δραστηριότητες ψυχαγωγίας, όπως είναι για παράδειγμα το γκολφ. Η απάντηση στο νέο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος σύμφωνα με τον κ. Errisson είναι η μεταστροφή στην πώληση συμμετοχής σε σκάφη παρά των ίδιων των τουριστικών σκαφών. Ως εφαρμογές των νέων αυτών πρακτικών, έφερε την κλασματική ενοικίαση, την εξ ημισείας ιδιοκτησία, τη συνεταιρική ιδιοκτησία, το beds-on-board αλλά και τα watersports. «Δεν χρειάζεται να αγοράσεις σκάφος, μπορείς να νοικιάσεις και να μοιραστείς. Αυτό επηρεάζει τις μαρίνες, αφού χρειάζονται εγκαταστάσεις που θα ικανοποιούν τις ανάγκες πολλών διαφορετικών ανθρώπων», σημείωσε.
Στη τάση της οικονομίας διαμοιρασμού στάθηκε η Nanke Den Daas, διευθύνουσα σύμβουλος της ολλανδικής Den Daas Group.
«Βλέπουμε την τάση της οικονομίας του διαμοιρασμού. Γιατί να κάθονται τα σκάφη στις μαρίνες όταν μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν και άλλοι», αναρωτήθηκε.
«Σκάφη για διανυκτέρευση, όχι για μετακίνηση», σημείωσε χαρακτηριστικά. Ωστόσο, για να επιτευχθεί ο στόχος, τόνισε, πρέπει να λυθούν ζητήματα υποδομών αλλά και ασφάλειας στις μαρίνες.
Επίσης, ο Jason Ludlow, διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της Beds on Board του Ηνωμένου Βασιλείου, κατέθεσε την πρότασή του να γίνουν οι μαρίνες ο προορισμός. Να γίνονται δηλαδή διανυκτερεύσεις. «Πρέπει να κάνουμε άνοιγμα στους νέους ανθρώπους. Στις μαρίνες προορισμού χρειάζεται μια αίθουσα εξυπηρέτησης. Χρειάζεται οι μαρίνες να καλωσορίζουν τους επισκέπτες, όπως τα ξενοδοχεία», ανέφερε, για να καταλήξει λέγοντας ότι το συγκεκριμένο project δεν θα πρέπει να το εκλάβει ο κλάδος ως «ανθρώπους που κοιμούνται στις μαρίνες, αλλά ως ανθρώπους που απολαμβάνουν τη διαμονή τους και θα επιστρέψουν».
Τελευταία ομιλήτρια στην πρώτη μέρα του συνεδρίου ήταν Ρόζμαρι Παυλάτου, διευθύντρια της A1 Yacht Trade Consortium στην Ελλάδα και A1 Yachting, BWA.
Έκανε ειδική αναφορά στα super yachts, τα οποία, όπως είπε, έχουν ξεπεράσει πλέον τα 200 μέτρα. Για αυτά τα σκάφη εκτίμησε ότι δεν θα υπάρχει ανταπόκριση στην προσπάθεια που γίνεται για ανάπτυξη της οικονομίας του διαμοιρασμού, αφού οι άνθρωποι που τα έχουν δεν θέλουν να μοιραστούν το σκάφος τους. «Το sharing δεν λειτουργεί στα super yachts».
Αναφορικά με την αγορά ναυλώσεων, εκτίμησε ότι θα φτάσει τα 51 δισ. δολάρια το 2020, και σημείωσε ότι στη Νοτιοανατολική Ασία θα καταγραφεί η μεγαλύτερη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Όσον αφορά τη Μεσόγειο, παραμένει, είπε η κ. Παυλάτου, το κέντρο του yachting και τόνισε ότι η ανάπτυξη στην περιοχή θα φτάσει στο 7,6%, την ώρα που σε άλλες περιοχές υπάρχει ακόμα και μείωση της ζήτησης.
___________
